Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (Tüm Bel-Sen) Muğla Şubesi’nce Sınırsızlık Meydanında toplu sözleşme üzerindeki Sayıştay kararlarının iptal edilmesi istemiyle basın açıklaması yapıldı.

Tüm Bel-Sen Muğla Şube Başkanı Turgay Aslan tarafından okunan basın açıklamasında, “Sayıştay’ın belediyelerin toplu sözleşmelerine ilişkin incelemelerinde 4688 sayılı yasanın Anayasa’ya aykırı 32 maddesindeki miktar, süre, içerik gibi yasakçı sınırlamalarını esas alması ülkemiz Anayasası’nın hiçe sayılması anlamında açık bir hukuk ihlalidir” dedi.

“GREVSİZ TOPLU SÖZLEŞME TOPLU SÖZLEŞMESİZ SENDİKA OLMAZ”

Tüm Bel-Sen Muğla Şube Başkanı Turgay Aslan tarafından okunan basın açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Bilindiği üzere ülkemizde mahalli idare kurumlarında çalışan kamu emekçileri Sendikamız Tüm Bel-Sen öncülüğünde 1993 yılından bu yana çalıştıkları kurumlarla işyeri düzeyinde toplu sözleşme imzalamaktadır.

Kurulduğu günden itibaren ‘Grevsiz Toplu Sözleşme Toplu Sözleşmesiz Sendika Olmaz’ diyerek kamu emekçilerinin toplu sözleşme hakkı başta olmak üzere bütün sendikal hak ve özgürlüklerini tam olarak kullanabilmesi için mücadele eden Sendikamız Tüm Bel-Sen, çalışanların işverenleri ile toplu sözleşme imzalama hakkını sendika hakkının ayrılmaz bir parçası olarak kabul ettiği için üyelerinin ekonomik, sosyal ve özlük haklarını korumak ve geliştirmek amacıyla 1993 yılında Cumhuriyet tarihinde bir ilki başararak Gaziantep Belediyesi ile orada çalışan kamu emekçileri adına toplu sözleşme imzalamıştır.

Sendikamızın taraf olduğu tüm Toplu Sözleşmeler, ilgili sözleşmenin hukuksal dayanakları bölümünde de belirtildiği üzere 4688 sayılı yasanın yanında ülkemiz Anayasa’sına ve Anayasa’nın 90. Maddesi gereğince iç hukukta doğrudan uygulanması gereken ve mevcut yasal mevzuatla çelişmesi halinde asıl bağlayıcı kabul edilen, ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere dayanarak imzalanmaktadır.

İlgili bu uluslararası sözleşmelerden olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartı ve ILO’nun 87, 98 ve 151 sayılı sözleşmelerinde belirtildiği üzere kamu çalışanlarının ekonomik ve sosyal haklarını korumak ve geliştirmek için işverenleri ile eşit koşullarda, özgür biçimde toplu pazarlık yapıp sözleşme imzalaması en temel insan haklarından birisidir.

Bu hukuksal dayanaklara rağmen Sayıştay, Belediyelere yönelik mali denetlemelerinde, belediyelerin imzaladıkları toplu sözleşmeye dayanarak çalışanlarına yaptıkları mali ödemeleri ‘yasal mevzuatta belirtilen üst sınırı aştığı’  gerekçesiyle kamu zararına konu etmektedir.

“HUKUKSUZLUKLARA BAŞLADI”

Sayıştay yerel yönetim emekçilerinin temel haklarına ve Anayasaya aykırı bu türden kararları son dönemde öyle bir noktaya vardı ki, yerel yönetimlerde çalışan kadın emekçilerin 8 Mart tarihinde veya regl dönemlerinde ücretli izinli sayılması gibi toplu sözleşme ile kazanılan sosyal hakları ‘yasal mevzuatta yeri yok’ gibi gerekçelerle alakasız bir şekilde yine kamu zararına konu etmeye başladı. Hatta söz konusu bu kamu zararlarını ilgili sözleşmeleri çalışanlar adına imzalayan Sendikamız Tüm Bel-Sen yöneticilerinin şahıslarına zimmet olarak yansıtmaya varacak hukuksuzluklara başladı.     

Anayasa’nın 11. maddesinin “Anayasa Hükümlerinin, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağladığı” hükmü gereğince Sayıştay, anayasal ve yasal görevlerini yerine getirirken, iç hukuk kurallarının yanı sıra, “Anayasa hükmü” olan 90. Maddesi son fıkra kuralını, bağlayıcılığını bu kuraldan alan “ulusalüstü” insan hakları sözleşmelerini “doğrudan” uygulamakla yükümlüdür.

Yani Sayıştay tüm işlemlerinde olduğu gibi belediyelerin taraf olduğu toplu sözleşmelere ilişkin incelemelerinde de Ülkemiz Anayasası’na uygun hareket ederek, TBMM’de onaylanarak usulüne göre yürürlüğe konulmuş bulunan yukarıda anılan uluslararası sözleşmeleri öncelikli olarak esas alması gerekmektedir.

Buna rağmen Sayıştay’ın belediyelerin toplu sözleşmelerine ilişkin incelemelerinde 4688 sayılı yasanın Anayasa’ya aykırı 32 maddesindeki miktar, süre, içerik gibi yasakçı sınırlamalarını esas alması ülkemiz Anayasası’nın hiçe sayılması anlamında açık bir hukuk ihlalidir.

Konuya ilişkin ulusal ve uluslararası yargı kararları da yukarıda belirttiğimiz hususu teyit etmektedir. Nitekim uluslararası hukuk düzleminde ülkemiz açısından en bağlayıcı kurum olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin en üst karar organı olan Büyük Dairesi, oy birliği ile almış olduğu ve 47 Avrupa Konseyi üye devletini de bağlayan içtihat niteliğindeki 12 Kasım 2008 tarihli “Demir-Baykara” kararı ile çalışanların işverenleri ile toplu pazarlık yapma hakkını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11. maddesinde öngörülen “çıkarlarını korumak için sendika kurma ve sendikaya üye olma hakkı”nın asli unsurlarından birisi olduğunu açıklamış ve Türkiye Hükümetini AİHS’in 11. maddesini ihlal ettiğine karar vererek tazminat ödemeye ve söz konusu bu insan hakları ihlalinin tekrarlanmaması için iç hukukta gerekli değişiklikleri yapmaya mahkum etmiştir.

“HAK İHLALİNE DEVAM EDİLDİĞİ ANLAMINA GELMEKTEDİR”

Ülkemiz kamu görevlilerinin özgür ve eşit toplu sözleşme hakkının kullanımını, Anayasaya aykırı bir biçimde hazırlanan 4688 sayılı yasayla şarta bağlanması; içerik, süre, imza tarihi ve mali haklara üst limiti gibi kısıtlamalara tabi tutulması Anayasal güvenceye alınan temel bir insan hakkının kullanımına müdahale bağlamında AİHM Büyük Daire kararının gereğinin yerine getirilmeyerek hak ihlaline devam edildiği anlamına gelmektedir.

Biz yerel yönetim emekçileri fiili ve meşru mücadele ile kazandığımız ve gerek iç hukukta gerekse uluslararası hukuk alanında onaylattığımız yerel yönetim emekçilerinin toplu sözleşme hakkını kullanmasını engellemeye veya kısıtlamaya yönelik her türlü müdahaleye karşı dün olduğu gibi bugün de sessiz kalmayacağız.

Bunu bugün ülkemizin 81 ilinde ifade ediyoruz, birkaç gün sonra da Ankara’da bu sefer hep birlikte bir kez daha ifade edeceğiz.

Artık yeter. Yerel yönetim emekçilerinin toplu sözleşme hakkını engellemeye ve ya kısıtlamaya yönelik anayasamıza, uluslararası sözleşmelere ve yargı kararlarına aykırı müdahalelere son verilsin.

“TÜM ENGELLER KALDIRILINCAYA KADAR MÜCADELEDEN VAZGEÇMEYECEĞİZ”

Biz yerel yönetim emekçileri kamu emekçileri sendikal örgütlenme hakkının ayrılmaz bir parçası olan toplu sözleşme hakkını hiçbir antidemokratik ve hukuk dışı limit ve şartla kısıtlanmaksızın,  özgürce kullanımının önündeki tüm engellerin kaldırılıncaya kadar mücadeleden vazgeçmeyeceğiz.

Bu mücadelemiz kapsamında temel hedefimiz ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere ve bunların iç hukukta bağlayıcılığını teminat altına alan ülkemiz Anayasasına ve bunları işaret eden AİHM Büyük Daire kararına aykırı bugünkü 4688 sayılı sahte sendika yasasının evrensel hukuka ve emek değerlerine uygun bir biçimde bir bütün olarak değiştirilmesidir.

Pek tabi ki bu değişiklik kapsamında 4688 sayılı yasakçı yasanın yerel yönetim emekçilerinin toplu sözleşme hakkını özgürce kullanmasını engelleyen ve toplu sözleşmelerimizi kazanılmış hak saymayan içeriği de biz yerel yönetim emekçilerinin bunca bedel pahasına elde ettiğimiz kazanımlarımızı koruyan ve geliştiren bir şekilde değiştirilecektir.

Ancak söz konusu bu değişiklik aynı zamanda siyasal mücadelenin de konusu olduğundan Sayıştay gibi tüm yargı ve idari kurumlarına çağrımız mevcut 4688 sayılı yasada her hangi bir değişiklik yapılmasa dahi ülkemiz Anayasası gereğince iç hukukta doğrudan belirleyici olan ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uygun inceleme, yargılama ve işlemlerde bulunun.

Sayıştay olarak, kamu emekçilerinin toplu sözleşme hakkını kullanmasını engellemeye yönelik Anayasaya aykırı hukuksuz yargılama ve kararlara son verip; kamu kurumlarının harcamalarını denetlemek olan asli görevinizi yerine getirin ve her gün yeni bir belgesiyle kamuoyuna yansıyan kamu kurumlarındaki usulsüzlükler, Sayıştay denetimine tabi tutulmayan yolsuzlukları soruşturup bunlara ilişkin gerekli yargılamaları yapın.”