METALİ, METALLE İŞLEME SANATI
Muğla Menteşe’nin küçük sanayi sitesinde faaliyet gösterip, tornacılıkta yılların getirdiği tecrübe ile uzmanlaşmış, babasından öğrendiği mesleği üzerine kendi tecrübelerini de koyup, mesleğini yaşatan bir sanayi esnafıdır Hayati Kabul!
Eski yıllarda çektikleri sıkıntıları, tornacılık mesleği üzerinde nasıl eğitildiği hakkında hikâyesini dinlediğimiz Tornacı Hayati Kabul’ den mesleğin bazı inceliklerini de öğrendik.
İlkokul yıllarından bu yana baba mesleğini yaptığını belirten, yaşıtları ev ile okul arasında gidip gelirken torna tesviye işini öğrendiğini söyleyen Tornacı Hayati Usta, mesleğinden dolayı hiçbir pişmanlığı olmadığını dile getirdi.
“Tornacılık sabır ile başlar, sabır ile biter!” söylemine vurgu yapan Hayati Kabul, mesleğini, metali metalle işleme, metale hayat verme olarak gördüğünü ve bu nedenle acele yapılan işin çok iyi bir sonuç veremeyeceğini anlattı.
Sabırla yapılan her işin, her zaman çok daha güzel olacağını dile getiren Hayati Usta, mesleğe adım atmasını sağlayan babası İsmet Kabul’ e minnet duyuyor.
“Sabah sanayiye ilk biz gelir, en son yine biz çıkarız! Çünkü tornacılık mesleğinde, sosyal yaşantı, tatil olanağı, eve erken gitme keyfi gibi olanaklar, mesleğimiz için geçerli olmuyor.” diyen Tornacı Kabul, gelişen ve sürekli değişen otomotiv sektörünün, yıllardır, torna ve tesviye ile onarılan birçok parçasının bulunduğunu söylüyor.
Tornacı Hayati Usta, “Tornacılık, otomotiv sektörünü tamamlayan bir meslek grubudur… Araçların metal parçalarını yeni baştan tesviye edip, milimetrik hesaplar yapar, tekrar hayat bulmasını sağlarız ama mesleğimiz asla hata kabul etmez!” diyor.
Yıllardır tornacılık işinde yoğurulduğunu ve 1997 yılından beri de yalnız çalıştığını belirten Ustamız, bu tür mesleklere yeni nesil gençlerinin pek rağbet etmediğini, yağlı, kirli ve paslı deyip, uzak durduğunu dile getirdi.
Tornacılık sektöründe, iş makinaları, ziraat aletleri, fırın ve pastane makinaları, benzinli ve dizel motor tamiratları, kompresör ve kaynak işleri, helicoil yay paso çekim işlerinin yapıldığına da dikkat çeken Hayati Usta, mesleği öğrenmek isteyen kişi sayısının bir elin beş parmağını geçmeyeceği için çırak bulmakta da zorlanıldığına vurgular yaptı.
“Eski dönemlerde, gerek torna tesviye sektöründe gerekse diğer meslek gruplarında, çocuk yaşlarda bizleri, elleri iş tutsun, bir meslek sahibi olsun diye ustaların yanına ücretsiz olarak çırak gönderirlerdi. Şimdi maalesef böyle bir durum yok!” diyen Hayati Usta, hali hazırda daha dükkân kapısını açmadan masraflarının başladığını anlattı.
“Buna bir de yetiştirmek üzere çırak masrafı eklenirse sadece bizler değil, diğer meslek dalları da çok zor geçim sağlar!” yorumunda bulunan Tornacı Kabul, “ İşe başlayacak eleman, daha hiçbir şey bilmeden, elinden bir iş gelmeden önce ücretin konuşulmasını ön planda tutuyor. Elbette, çalışanın özlük hakları olacak, karşı değilim ama önce iş öğrenilmeli! Geleceği için elinde, bir mesleği olmalı! Daha ileri zamanlarda mesleki zorluk çekmemeli! Piyasanın durumu da belli! İşe daha yeni başlamış, elinden iş gelmeyen çırağa büyük bedeller ödeyemeyiz. O zaman bizler, işin içinden çıkamaz hale geliriz! İşte şimdi maalesef bu durumlardan dolayı bir çırak yetişemiyor ve mesleklerimiz, tek tek yok olmaya başlıyor.” diye açıklamalar yaptı.
Mesleklere saygı gösterilmesine, mesleğin isteyerek ve severek yapılması gerektiğine dikkat çeken Torna Ustası Hayati Kabul, “Mesleklerimizin devamı şart. Ben de mesleğime aynı saygıyı gösteriyor ve iş yerimde, tamir dışında, kampana, disk, volant torna gibi işlerle gelen müşterilerimin, memnun ayrılmasını sağlamaya çalışıyorum.” dedi.