Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Turizm Fakültesi eski Dekanı Prof. Dr. Ozan Bahar, Coronavirüs salgının Muğla turizminin üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Gelinen noktaya bakıldığında iç turizm ağırlıklı bir gidişat olduğunu ifade eden Bahar, “2020 yılının gelir anlamında iyi olacağı beklentimiz vardı ama Covid-19 salgını ile birlikte turist sayısında geçen seneye göre yüzde 70’lik bir kayıp, turizm geliri kapsamında ise 12-13 milyon dolarlık döviz kaybı bekleniyor” dedi.
2014-2018 yılları arasında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürlüğü ve Turizm Fakültesi Dekanlığı görevlerini yürüten Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ozan Bahar, Coronavirüs salgının ülke ve yöre turizmine etkilerine yönelik gazetemize önemli değerlendirmede bulundu.
Türkiye ve dünya genelinde sağlık boyutunun sezonu geciktirdiğini ifade eden Prof. Dr. Ozan Bahar, gelinen noktayı iç turizm ağırlıklı bir gidişat olarak yorumladı.
Bahar, ülke genelinde 2020 turizmin gelir anlamında iyi olacağına dair bir beklentinin olduğunu söyleyerek, “Covid-19 salgını ile birlikte turist sayısında geçen seneye göre yüzde 70’lik bir kayıp, turizm geliri kapsamında ise 12-13 milyon dolarlık döviz kaybı bekleniyor. Avrupa pazarının oransal payı düşmüş olsa da, nüfus itibariyle bizim için önemli. Dünya Turizm Örgütü’nün yaptığı araştırmalara göre her turist kendi komşu ülkelerini daha çok tercih ediyor, hem de maddi-manevi ve aynı zamanda zaman kısıtlaması nedeniyle yakın ülkeler tercih ediliyor. Avrupa bizim için çok önemliydi. Avrupa’daki seyahat kısıtlamaları sektörü etkiledi. Geçen haftaki rakamlara göre yorum yapacak olursak, Türkiye’de otellerin yaklaşık yüzde 25’i açıldı. Marmaris’te de bir çok otel kapalıydı. Bodrum biraz daha toparlanmaya başladı” dedi.
“BAYRAMDAKİ KALABALIK SADECE YIĞINDI”
Bayram tatili dolayısıyla sahil kıyılarının çok kalabalık olduğunu ancak, bu kalabalığın sadece bir yığın olduğuna dikkat çeken Ozan Bahar, “Bizi kalkındıran ve geliştiren yabancı turist. İç turizmde bir hareketlilik oldu ama iç turizmde otellerin doluluk oranı yavaş yavaş artmaya başladı. Pandemiden dolayı bir de yüzde kısıtlama var. Az sayıda insana daha çok sayıda personelle hizmet veriliyor. Bu sefer hijyenik maliyet ve güvenli sağlık anlamında emek maliyeti arttı” dedi.
“İÇ TURİZMİN ÖNE ÇIKMASI GEREKİYOR”
Konaklama sektöründeki turizmcilerin iç turizmi kriz zamanlarında kurtarıcı olarak gördüklerini söyleyen Bahar, Türkiye’nin kasasına giren gelire bakıldığında, iç turizmde hareketlilik olduğunu kaydetti.
İç turizmin öne çıkması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Bahar, “Türkiye’de iç turizm, Avrupa’daki iç turizme göre düşük. İç turizm Avrupa’da yüzde 65 oranında. İç turizm Avrupa’nın kurtarıcısı ama bizde kriz zamanlarında kurtarıcı olarak görülüyor. İnsanlarımız otellere gelsinler. Akyaka’daki o plajdan, oteller daha güvenli ve daha hijyenik. İnsanlar hizmetli, memur, profesör ya da iş adamı olsun fark etmez bizde beleşçilik kültürü vardır. Gideyim de çokta fazla para harcamamayım düşüncesindeyiz. Cebimden para çıkmasın ama en güzel tatili yapayım. O yüzden bizde Akraba ziyareti turizmde çok fazladır. Akrabalar ziyaret edilir, ona yük olunur ve cebinden para çıkmaz. Her bütçeye göre otel var” şeklinde konuştu.
“OTELLER DAHA MAKUL FİYATLAR VERMELİ”
Pandemi döneminde otellerin makul fiyatlar vermesi gerektiğini vurgulayan Prof. Bahar, “Tedbirler kapsamında kurallara uyulduğu zaman, doluluk oranı ile belli bir karla sezonu kapatabilir” dedi.
2020 yılı turizm gelirinin pandemi sürecinden sonra düşüş yaşadığını, 12-13 milyon dolarlık döviz kaybı beklendiğini ifade eden Bahar, “Genel olarak geçen seneye göre bakarsak, bu kriz olmasaydı 2015’teki uçak krizi ile başlayan sıkıntılı süreç, 2017’deki iki ayrı yerde yaşanan bombalı terör saldırısı, Ankara’daki iki büyük patlama turizm ancak kendini toparlamıştı. 2019 iyi bir seneydi ama bu Covid-19 ile birlikte turist sayısı, turizm gelirleri geçen seneye göre yaklaşık yüzde 70’lik bir kayıp ve 12-13 milyon dolarlık kayıp döviz anlamında da bir gelir kaybı bekleniyor. Yarının ne getireceğini bilemiyoruz. Hala Avrupa Birliği kapılarını açmış değil. Gidişata göre gelir kaybı, turist kaybı net olarak, sezon sonunda belli olacak. Şuanda sadece tahmin yürütebiliyoruz” diye konuştu.
“SAĞLIKTAN ÖNCE PARA DÜŞÜNÜLÜYOR”
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Turizm Fakültesi eski Dekanı Prof. Dr. Ozan Bahar pandemi döneminde insanların tatil yaparken, sağlıklarından önce, parayı düşündüklerini ifade etti.
Bahar, herkesin bütçesine ve durumuna göre otellerin olduğunu belirterek, “Her zaman turizmin açılmasını canı gönülden isteyen bir akademisyenim. Lakin turizmin açılması derken benim dediğim şekilde açılacak olan bir turizmden bahsediyorum. Akyaka’daki Azmak’a Ganj Nehri’ne girer gibi, inekleri kutsar gibi, insanların semerinden boşanırcasına bayram tatilinde genel plajlarda şahit olduğumuz görüntüler gibi değil. Bizim ülkemiz ve Muğla’mız çok güzel. İnsanlar edebi ile gelerek, ister kamp turizmi mi yapacak, çadır mı yapacak, karavanla mı gelecek, nasıl bir tatil yapacaksa yapsın ama çevreyi temiz tutmalı. Çok lüks araçların çöpünü camından karayoluna attığını gördüğüm oluyor. Benim dediğim turizm bu değil. Oteller riskli bulunuyor, gidilmiyor ama o halk plajında üste üste tatil geçiriliyor. Sağlıktan önce para düşünülüyor. Devlet 6 ay sonra ödemeli tatil kredisi veriyor. 6 ay sonra ödemeye başladığında bile 30 ay taksitli. Bu kadar sağlıksız bir tatil yaşayacaklarına bu krediyi kullanılabilirler” şeklinde konuştu.