Orucun hikmetlerinden en önemlisi, Allah’ımızı ve Allah’ın kulu olduğumuzu hatırlaması. Allah bizleri kendine kul, Habibine ümmet olmamızı istemiştir. Bizleri başıboş değil bir takım sorumluluklar yüklediği muhakkaktır.
Bizleri Allah’ın vermiş olduğu sayısız nimetleri şükretmemizi öğretiyor. İnsanda şükür ve minnettarlık duygularını ortaya çıkaran üç şeydir. Bunlardan birincisi nimetin kıymetini, nimetin kıymetini bilmezsek nankörlük etmiş oluruz. İkincisi o nimete olan ihtiyacını bilmek Allah’ın verdiği nimetlerin kıymetini bizler ancak oruç sayesinde anlarız. Üçüncüsü de nimetleri veren yegane Allah olduğunu bilmek. Orucun verdiği açlık ve kuru bir ekmeğin ne kadar kıymetli olduğunu oruç sayesinde anlamamız.
Fakir, fukara ve aç insanlara karşı merhamet, yardımlaşma ve paylaşımı hatırlatması. Açlık ve fakirlik nedir bilmeyen insanlar, açlığın ne demek olduğunu tatmazlarsa, fakirlere gereği gibi değer vermezler içinde bulundukları durumu anlamazlar. Buda zengin insanların fakirlere karşı daha merhametli olmalarını sağlar. Peygamber efendimiz (s a v) “komşusu aç iken, tok yatan bizden değildir” sözü bizim bu konu üzerinde düşünmemiz gerektiğini.
Nefsimizin önü alınmaz isteklerini dizginlenmesinde, biz aciz olduğumuzu, Allah’a kulluk görevimiz olduğunu hatırlatmak, nefis aslında özgürlük ve bağımsızlık konusunda sınır tanımak istemez oruç sayesinde Allah’ın kulu olduğunu hatırlar. Aynı zamanda insanın ahlak sahibi olmasını, hata ve kusurlarını görmek istemeyen, her an ölüp vücudunun dağılıvereceğini fark etmeyen insan, Rabbini ve ahiretini gereği gibi düşünmez ve böyle kötü işlerle uğraşır. Fakat oruç sayesinde aciz bir kul olduğunu, fark ederek aciz ve fakir olduğunun farkına vararak ve böylelikle Allah’ını hatırlar, ahiretini düşünür, güzel ahlak sahibi olur. Buda birey ve toplumun mutlu olması için yegane yapılması gereken görevlerdendir.
Bu ayda büyük manevi kazançlar elde eder, Ramazan ayı Kur’an ayı olması vesilesiyle her türlü iyiliğe, yardımlaşma ve paylaşma gibi insanlara yararlı olmayı, Diğer aylara nazaran bu ayda yapılacak hayır ve hasenatın daha çok verileceğini bilerek daha fazla sevaplara nail olur. Fakir, fukara, garip, gurabanın ihtiyacını gidererek Allah’ın sevabını almamızı vesile olan ibadetler yapmamızı yardımcı olur.
İnsan sağlığına hizmet etmesi onbir ay çalışan vücudun bir ay istirahat etmesi. Bir ay boyunca tutulan bir perhiz hükmünde olan oruçla midesini dinlendiren insan beden sağlığı için bir tedavi dönemine girmiş olur. Oruçla nefsini kontrol etmeye, vakitli vakitsiz, abur cubur bulup yemekten kurtulur ve yemesini, içmesini bir ay sisteme koyar.
Ramazan ayı geldiğinde sadece ne kadar yemek çeşitlerini değil, eğer yeme içmede o kadar ihtiyaç ki oda gerekli ama daha da çok Bu ay geldiğinde birey ve toplumda Allah’ı hatırlama, peygamberi hatırlama, paylaşma ve yardımlaşma ne kadar topluma faydası olduğu gibi durumlar ele alınmalıdır. Ramazan ayı geldiğinde orucun bize kazandırdıkları, faydaları, toplumda bir iyilik yönüyle değişiklik olup, olmadığı konusunda oturup düşünmek gerek.