Doğanın canlanması ve tekrar yaşamaya başlaması demek olan bahar ya da yaz mevsiminin gelişi dünyanın neresinde olursa olsun insan yaşamında önemli bir olaydır. Hıdırellez geleneği ile ilgili olarak yaygın olan inanç, Hızır ile İlyas’ın bir araya geldiği günün anısına tören yapılmasıdır. Hıdırellez günü genellikle 6 Mayıs da kutlanmaktadır. Bazı yörelerde 5 Mayıs bayram günü,6 Mayıs Hıdırellez günü olarak kabul edilmekte ve ona göre törenler düzenlenmektedir. Hıdırellez Türkler arasındaki halk takviminde yazın başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Fark ettiyseniz üç günden bu yana havalar alabildiğine ısındı. Hıdırellez’inde kutlanacak olmasıyla da yazın müjdesini almaya başlayacağız.
Gerek Muğla, gerek Türkiye ve gerekse Türkiye dışındaki Türk topluluklarında Hıdırellez’in yaklaşmasıyla ile ilgili çeşitli hazırlıklar yapılmaktadır. Evler baştanbaşa silinip süpürülmekte, ev eşyaları ise tamamen temizlenmektedir. Hiç unutmam Hıdırellez günü öncesinde rahmetli annem (nur içinde yatsın) bir çaba, bir telaş içinde olurdu. Aslında tüm bu çabaların Hızır(A.S)’ın eve uğramasını sağlamak için yapıldığı söylenmektedir. Özellikle tüm hazırlıklar bittikten sonra en yakın; bol ağaçlı, bol sulu mesire yerlerine gidildiği Hıdırellez günü ile ilgili çeşitli oyunlar, eğlenceler ile o günü mutlu bir şekilde geçirmeye çalışılmasıdır. Üstüne üstlük bugünde çok özel dilekler tutulur. Ayrıca Hıdırellez de niyet oyunları da oynanır. Bu oyun genelde genç kızların talihlerini açmak, kısmetlerini belirlemek için uygulanmaktadır.
Hiç duydunuz mu, bilmem ama baharın gelmesi, doğanın yeniden canlanması ve bolluk bereket olması için yaklaşık 5 bin yıldır kutlandığı bilinen Hıdırellez geleneğinin; İbraniler aracılığıyla Suriye ve Mısır üzerinden Eski Yunanistan’a buradan da Anadolu’ya geçtiği biliniyor.
Hızır, baharın baharla vücut bulduğu hayatın sembolüdür. Hızır inancının yaygın olduğu ülkemizde Hızır ile ilişkilendirilen özellikler şunlardır;
-Hızır, zor durumda kalanların yardımına koşarak insanların dileklerini yerine getirir.
-Kalbi temiz, iyilik seven insanlara yardım eder.
-Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik sunar.
-Dertlilere derman, hastalara şifa verir.
-Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini, insanların kuvvetlenmesini sağlar.
-İnsanların şanslarının açılmasına yardım eder.
-Uğur ve kısmet sembolüdür.
-Mucize ve keramet sahibidir.
Sonuç olarak Anadolu’da hala görkemli törenlerle kutlanan Hıdırellez bayramı insanlık tarihinde çok eski zamanlardan beri kutlanmaktadır. Farklı zamanlarda farklı isimler altında kutlansa da Hıdırellez’in motiflerine pek çok yerde rastlamak mümkün olmaktadır. Tekrarlamamız gerekirse baharın gelişi, yazın gelişi ile doğanın canlanması insanlar tarafından bayramlarla kutlanması gereken bir durum olarak algılanmıştır. Böylece bir bahar bayramı olan Hıdırellez evrensel bir nitelik kazanmıştır.
Bu evrensellik içinde 4 gün sonra Muğla’da Hıdırellez’i kutlayacağız. Muğlalıların ve Muğla’da yaşayanların Hıdırellez’e ait yapacaklarını bir plan ve program çerçevesinde uslarında belirlemişlerdir.
Bu Hıdırellez’de şansınız bol, gönlünüz hoş olsun…!