1

Merhaba değerli okuyucular

Merhaba dostlar arkadaşlar

Güzel AFYON ilimizden yazıyorum.

Sizlere güzel Afyon ilimiz hakkında biraz bilgi vermek isterim.

Her ilimizin vilayetimizin kendine özgü güzellikleri var vardır. Afyon ilimizde böyle.

Anadolu toprakları ve insanları çok güzel. Anadolu toprakları kültürlerin medeniyetlerin buluştuğu sevginin kardeşliğin aklın bilimin beşiği... Anadolu’nun, Anadolu insanlarının

görmediği geçirmediği yaşamadığı bir şey kalmamış yok gibi...Nice çok acı sevinçleri görmüş yaşamışlar..

Anadolu Toprakları bereketli, insanları çalışkan. Topraklarının bereketli ve güzel oluşu insanlara hep huzur mutluluk getirmiş... Ama ne yazık ki zaman zaman da büyük kavgaların çatışmaların olduğu savaşların yaşandığı topraklar da olmuş...

AFYON ili Anadolu'ya açılan yolların kesiştiği kavşak bir noktada. Dört yöne yollar uzanır gider buradan... Batıdan doğuya, doğudan batıya kuzeyden güneye, gidecekler gelecekler mutlaka AFYON il sınırları içinden geçerler...

Adı nereden gelir derseniz..? Çok çeşit anlatım söylence var. Dün ve bugün hala insanların geçim kaynağı olarak yetiştirdiği HAŞHAŞ tarlaları yöreye ayrı bir güzellik katar. Haşhaş'lar bir metre boyları ile baharda rengarenk laleler gibi beyaz mor çiçeklerini açar. Bu bitki tıp bilim dalında alanında kullanılır. Bundan elde edilen maddeye özsu anlamına gelen OPIUM denirmiş. Bu kelime halk dilinde AFION derken AFYON'a dönüşmüş... Afyon ilimizin öz adı olmuş.

Tıp'ta kullanılan dünyanın en iyi HAŞHAŞ ( Afyon) bitkisi burada Afyon'da yetişirmiş... İklim ve toprak buna çok uygunmuş... Yaşlılar anlatıyor. Eskiden bu bitkinin sakızları sandıklara depilir deve kervanları ile İzmir limanına taşınırmış. Öyle anlatılıyor ki bugünkü SANDIKLI ilçesi bile adını burada toplanan yığılan haşhaş sandıklarından aldığı söyleniyor..

Tabi söylence çok. Kimisi de Selçuklu beyi Emir SANDUK'tan geldiğini söylüyor.

Anadolu uygarlıklar medeniyetler beşiği.

İnsanları bağrına basmış aş iş ekmek vermiş, çocuklara analık yapmış süt vermiş beşiklerine yatırmış büyütmüş.

KYBELE anada bu toprakların ana tanrıçası analarından...

Yine tarihçiler yazar, belgeler der ki

İlk fabl ustaları Anadolu topraklarından çıkmıştır... EZOP Afyon'ludur...

" Dünya edebiyatında yer alan ünlü fabl edebiyatçılarına baktığımız zaman ise karşımıza ilk olarak Ezop, La Fontaine ve Beydaba'nın çıktığını görmekteyiz. Fabl türü ilk olarak Frig uygarlığında nüksetmiş olup, Hititler zamanında da taş tabletler üzerine resmedilmiştir..."

Sırası gelmişken anlatayım.

Polatlı'dan batıya doğru geldiğinizde çeşitli uygarlıkların el ayak izlerini bulur görürsünüz. Duatepe'de Mustafa Kemal ATATÜRK 'ü Sakarya Nehri boyundaki düşman ordu askerlerini dürbünle izler arkadaşları ile planlar yaparken bulursunuz...

Frigya Krali Gordion mezarı ve müzesi sizi bekler...

Uzatmayalım

Eskişehir Kütahya Afyon illeri arasında FRİG- FRİGYA'lılardan kalma Kaya Anıtları Kaya Mezarları ilginçtir..

Bunların bazısına Aslantaş, Yılantaş, Maltaş, Kumcaboğaz, Kapıkaya, Aslankaya adları verilmiş... Ayrıca

Ayazin Köyü Ören Yeri, Seydiler Kalesi, Selimiye Kayalıkları, Kırkinler Kayalıkları'da güzel tarihi alanlar mekanlar... Buraları gezerken bazen Anadolu insanları ve çocukları size rehberlik eder...

Dedik ya...

EZOP' ta Anadolu insanı. O dünyada ilk hayvanları bu topraklarda buluşturmuş ve konuşturmuş... Yazılara dökmüş insanlara ders olarak anlatmış.

La Fontaine onu taklit etmiş yolundan yürümüş FABL'lar yazmış...

Beydeba'da Hintli bir bilge fablcı.

Yine Afyon sokaklarında caddelerinde gezerken adım başı olmasa da sık sık hayrat çeşmelerine rastlarsınız.. Birçoğunun üzerinde " KADINANALAR ÇEŞMESİ " yazıyor. Kadınanalar üç kız kardeşmiş. Selçuklular döneminde yaşamışlar. Nasıl ŞEMSİ ANA dağlardaki su kaynaklarından Muğla'ya bedava içme suyu getirdiyse.

Kadınanalar’da Afyon'a içme suyu getirmişler, yollar köprüler yaptırmışlar... Anadolu insanları der ki zaten " babalar da öyle ama anaların hakkı hiç ödenmez... "

Daha neler neler...

Anadolu insanı yetiştirdiği ürünleri dünyanın dört bir yanına salmış göndermiş...

Anadolu yalnız bunlarla kalmamış. Anadolu dünyaya aklını bilimini kültürünü sanatını da vermiş dağıtmış...

Zaman içerisinde Anadolu insanı insanları başka ülkelere iş aş ekmek, daha güzel hayat yaşamlar için göç etmişler... Ya da daha bir başka deyişle çalışmaya gitmişler.

Halk bazen şöyle de anlatır.

Yurtdışında EMİRDAĞ ilçesinden çok insan çalışırmış. Yurtdışında nerelisin dediklerinde

Türkiyeliyim demezler de Emirdağlıyım derlermiş. Yabancılar burayı başka bir ülke sanırmış...

Anadolu örf adetlerini oralara taşımışlar. Oraların örf adetlerini çok olmasa da bilgi kültürlerini parasal ekonomik değerlerini kazançlarını Anadolu’ya aktarmışlar, getirmişler...

Afyon'da aradığın her şeyi bulmak mümkün. Bir denizi yok desek yalan olmaz... Ama şehrin içinde kalan büyük nehir ırmak gibi suyu durgun olsa da AKARÇAYI var... Balık avlamak isteyenler bu çaydan taze taze olta ile balıklarını avlıyorlar...

Yazın yayla şehir. Kışın soğuk ayaz. Gerçi diyor yaşlılar eski soğuklar kışlar yok artık.

Her yer Termal Kaplıca ılıca. Yurt içinden yurt dışından buralara gelenler çok....

2

Termal Turizm başı çekiyor...

Afyon ilimizin gezilecek görülecek çok güzel yerleri var. Sakın buralar bozkır deyip geçmeyin. Afyon'a geldiğinizde sizi heybetli duruşu ile eski uygarlıklardan tarihlerden kalma KARAHİSAR KALESİ karşılar... Kale 225 metre yüksekte. Koca kayalığın üzerine konmuş koca bir kartal gibi görünüyor. Kimisi bin kimisi dokuzyüz basamakla kaleye çıkıldığını söyler...

En tepe zirvede yağmur,  kar suyu sarnıçları kale sur duvarları, göndere çekilmiş kocaman ay yıldızlı bayrak ve görülmeye değer Afyon manzarası sizi karşılar.....

Tarihi eski konaklar, camiler, Bedesten Çarşısı, Zafer (Utku) Anıtı, Zafer Müzesi, İmaret Hamamı, Uygarlıklar Müzesi... diğer medeniyetlerden, Selçuklulardan kalma daha nice çok eser yapı sizi selamlar bekler...

Güler yüzlü esnafı insanı size yardımcı olur...

Afyon manda kaymağı, sucuğu, lokumu, ekmek kadayıf tatlısı, Kızılay Sodası ayrı bir lezzet tat...

Yurt içini aşıp yurt dışında da tanınır...

Afyon Mermeri de ünlü öyle...

Hepsi birer marka olmuş çıkmış..

Afyon ilimiz sakin bir şehir.

Yol boylarında kenarlarında bazen yazılı tabelalar oklar işaretler görürsünüz...

" Ülkenin kurtarıldığı Cumhuriyetin kurulduğu topraklardasınız " der bazısı...

Anadolu topraklarını işgal eden emperyalist güçlerin askerleri ile Türk askeri Mehmetçiği

Türk ordusu düşmanla boğaz boğaza süngü süngüye çatışmış boğuşmuş buralarda Anadolu topraklarında...

Oluk oluk kan akmış bu topraklara.

Yüzlerce binlerce şehit düşmüş...

Her bir yer kan ile sulanmış...

Her yerde şehitler var şehitler yatıyor kefensiz...

Afyonun dört bir tarafı dört bir yönü şehitlik... Ziyaret ettiğim ve hemen aklıma gelenleri yazayım size...

Yüzbaşı Agah Efendi (Kurtkaya) Şehitliği

Şuhut Şehitliği

Havacılar Şehitliği

Yıldırım Kemal Şehitliği

Giresunlular  Şehitliği

Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği

Şekip Efendi Şehitliği

Üç Tepeler Şehitliği (Büyük Aslanlar Şehitliği)

Dumlupınar Şehitliği

Anıtkaya (Eğret) Şehitliği....

Her bir yerin her bir şehitliğin ayrı bir destanı öyküsü var...

Burada nice kahramanlar yiğitler boy göstermiş. Arslanlar gibi düşmanların üzerine atılmışlar. Kimisi şehit kimisi gazi olmuş. Bu güzel vatanı kurtarmışlar.

Afyon'a yolunuz iziniz düşerse kendinize bir gezi seyahat planı yapın...Buraları gezin görün...Buraları gezdikçe gördükçe çok büyük duygulara kapılacaksınız, düşüncelere dalacaksınız...Bu vatanı bu yurdu kurtaranlara bize emanet edip bırakanlara binlerce minnet saygı sevgi duyacaksınız, göstereceksiniz....

Bu yiğit kahramanlarımızın adına anısına birçok yere anıtlar abideler yapılmış dikilmiş... Her biri görkemli heybetli güzel.. Her biri bir sanat bir kültür varlığı eseri değeri taşıyor...

Bu anıtlardan biri de

ZAFER (UTKU ) ANITI... Baktığımız da sanki sırtını Afyon Kalesine eteğine dayamış yaslamış gibi görürsünüz...

Arslan kartal pençeli gibi yiğit düşmanı ayakları arasına altına almış... Abide anıt dört metre boyunda...

"Büyük Utku Anıtı, Afyonkarahisar'da, kentin Yunan işgalinden kurtarılışı ve Büyük Taarruz anısına dikilen zafer anıtıdır. Ünlü heykelci Heinrich Krippel tarafından 1934-1936 yılları arasında yapılmış ve 24 Mart 1936 günü dönemin başbakanı İsmet İnönü tarafından açılmıştır."

Mustafa Kemal Atatürk 6 Kasım 1937 günü yaptığı Afyonkarahisar ziyareti sırasında Büyük Utku Anıtı'nı incelerken. Atatürk bu anıt hakkında

"Büyük utkuyu en iyi anlatan anıt" demiştir.

Kaidenin arka yüzünde; Afyon Şehri Düşman Orduları Tarafından İlk Defa 28 Mart 1921 de ve İkinci Defa 18 Temmuz 1921'de İşgal Edilmiştir. 27 Ağustos 1922 de kurtarılmış ve bu anıt Milli Orduya ve Büyük Milli Kahraman Atatürk'e Afyonluların Şükran Hatırası olarak dikilmiştir " yazar...

Diğer anıtlar

Kocatepe Anıtı

Büyük Taarruz ve Başkomutan Mustafa Kemal Anıtı

Dumlupınar Anıtı

Zafertepe Anıtı

Şehit Sancaktar Mehmet Anıtı...

Ve daha nice abide anıtlar görülmeye değer...

Hepsi birer şah eser...

Çanakkale'yi gezenler görenler mutlaka

Kurtuluş Savaşının yapıldığı geçtiği bu yerleri toprakları da gezmeli görmeli...

Başta Mustafa Kemal ATATÜRK ve Arkadaşlarına

Mehmetçiklerimize

Şehit ve gazilerimize

Minnet şükran duyup dua etmeli.

O güzel yüce kahramanlara sevgi saygı göstermeli...

*

Daha gezilecek görülecek çok yer yazılacak çok şey var...

Dilerim gezer görür yazarız.

Bize bu güzel ülkeyi bırakan atalarımıza, kahraman yiğitlerimize daima minnettarız...

O güzel insanları sevgi saygı minnet rahmetle anıyoruz.

Ruhları şad olsun.

Afyon ilimizden sevgi saygı ile...

Esen kalın..